مصاحبه ی مجله ی پروفیل اوکراین با سفیر جمهوری اسلامی ایران

خبرنگار مجله پروفیل: جناب آقای سفیر خیلی تشکر می کنم از این فرصتی که در اختیار ما قرار دادید ، عموم خوانندگان مجله ی ما علاقه دارند به مطالعه سیر تحولات در خاورمیانه مخصوصا کشور متبوع جنابعالی به عنوان بازیگر عمده ی خاورمیانه و امیدوارم که مطلب مصاحبه امروز نیز مورد علاقه خوانندگان ما قرار بگیرد.

آقای سفیر: خیلی ممنون ، تشکر می کنم از این که فرصتی را در اختیار قرار دادید که بتوانیم سوالات و موضوعات مورد علاقه خوانندگان و مخاطبین شما را مورد توجه و بررسی قرار دهیم.

خبرنگار مجله پروفیل: جناب آقای سفیر من با اجازه ی شما از موضوعی که مساله ی روز است شروع می کنم که ارتباط دارد به همسایگان شما، کشورهای عربی. همین طور که در جریان هستید امروز در مصر اینترنت قطع شده و چندی پیش انقلاب در تونس صورت پذیرفت. نظر تهران در خصوص این تحولات در خصوص کشورهای متلاطم عربی چه می باشد؟

آقای سفیر: ما تصور می کنیم خاورمیانه با دو سناریو مواجه است ، سناریوی اول حاکمیت مردم بر مردم است و سناریوی دوم حاکمیت و آنچه که قدرتهای بزرگ بر اساس آن منافع خود و نه بر اساس مفاهیم و اصول دموکراسی خواهان تسلط و سیطره بر خاورمیانه هستند . ما تصور می کنیم جریان و فرایند حاکمیت مردم بر مردم امواجش شروع شده است.

در سناریوی اراده مردم بر مردم و در سناریوی اراده ی قدرتهای استعماری و فزون طلب بر مردم ما تصور می کنیم آتشفشان اراده مردم بر مردم بر قدرتهای برتر دارد برتری پیدا می کند یعنی اراده مردم بر قدرتهای برتر که می خواهند حاکمان خاصی در کشورها در جهت منافع یکسویه آنها مستقر شوند که با اصول دموکراسی و ارزشهای دموکراسی هم مغایرت دارند، اینک آتشفشان خشم مردم در حال متبلور شدن است.

در این میان، روند یکسری پارادایم هایی دارد. آمریکا با طرح شعار احترام به دموکراسی در برخی کشورها به صورت گزینشی برخورد می کند ولی در برخی کشورهای دیگر که به دنبال دموکراسی هستند آن دموکراسی و اراده و خواست مردم را نادیده می گیرد. این رویکردهای گزینشی و دوگانه نکته ای است که در حال حاضر خود را متبلور می کند، یعنی در واقع اراده ی آمریکا گرفتار این تضاد شده که منافع حکومتی آمریکا بر ارزشهای دموکراسی و حقوق بشر بر جهان رجحان دارد ما چشم انداز حرکتهایی که ملاحظه می فرمایید را اوج روندهای اراده مردم بر منطقه می بینیم و از قبل هم پیش بینی می کردیم که اگر به خواست مردم منطقه توجه نشود این نارساییها یک موقع منفجر می شود و سر بر می آورد مثل جعبه ای که وقتی به نقطه ی نهایی فشار خود رسید منفجر می شود .

موضع رسمی مان نسبت به تحولاتی که در شمال آفریقا و خاورمیانه اتفاق می افتد این است که ما با حساسیت تحولات منطقه ای را مورد تعقیب قرار می دهیم ولی آن چیزی برای ما مهم است که متضمن اراده و خواست مردم آن کشورها می باشد.

خبرنگار مجله پروفیل: اخیرا به کرات ایران مورد انتقاد قرار گرفته بخاطر فشار بر حقوق اپوزیسیون و حق اپوزیسیون بر ابراز نظرشان و ارتباط بین سیاستهای داخلی ایران در خصوص آزادی بیان و حق اپوزیسیون و آنچه جنابعالی فرمودید که اراده مردمان کشورهای فوق الذکر از همه مهمتر است چگونه است؟

آقای سفیر: در ایران دموکراسی و مردم سالاری در حد مناسب خود روند فزاینده ای داشته است ، شما مطلع هستید هرسال در ایران به طور میانگین یک انتخابات مردمی صورت گرفته و در طی ۳۲ سال تولد انقلاب اسلامی ایران بیش از ۳۲ انتخابات شکل گرفته که این انتخابات خود یک رفراندوم ازخواست و اراده مردم این کشور است که تقریبا در هیچ کجای جهان این اتفاق نمی افتد که هرسال ما یک انتخابات داشته باشیم و در آن همه طیف ها با آرا و رنگ های مختلف شرکت داشته باشند.

حتی شما در انتخابات ریاست جمهوری ایران وقتی می بینید آقای دکتر احمدی نژاد ۲۴ میلیون رای از صندوق ها برایش بیرون می آید و رقیب ایشان آقای موسوی ۱۳ میلیون رای و آن چیزی که برای ما مهم است برآیند نتایج این است که میزان شرکت کننده در ایران است که بالاترین حد شرکت کننده در انتخابات در ایران بوده است.

یک جایی دیگران آمدند بدلیل اینکه جمهوری اسلامی ایران موضع مستقلی در دنیا دارد و یک کشور بی نظیر است ، برای اینکه هیچ گاه حاضر نیست زیر سلطه ی قدرت های فزون طلب باشد و همواره سیاستهایش مستقل بوده و لذا قدرتهای فزون طلب برایش مشکل سازی کرده و با فرصت طلبی و آب را گل آلوده کردن و با حرکات روانی و تبلیغاتی خود سوء استفاده کرده و به دنبال آن بوده تا چهره و اعتبار آن را مخدوش سازند هرچند که برخی شخصیتهای سیاسی دچار ارزیابی های غلطی شدند و یکسری بداخلاقی هایی کردند و بی قانونی هایی هم از سوی بعضی از اینها اتفاق افتاد ولی چیزی که برای جمهوری اسلامی ایران مهم بود برآیند حضور گسترده مردم و نتایج انتخابات است.

ما تصور می کنیم نگاه برخی از محافل خارج از کشور نگاهی است غیر موثق و متاثر از اغراض سیاسی و تبلیغاتی مغرضین جمهوری اسلامی ایران از دیدگاه ما نگاه بی طرفانه و منصفانه ای نیست بنابر این خواهش دارم نسبت به اخباری که در ارتباط با ایران منتشر می شود دقت شود تا از منابع مستقل باشد . ما اخیرا با رسانه های اوکراین نیز مذاکراتی داشتیم که یک مقدار خود رسانه های اوکراین بیایند از نزدیک با نگاه خود ببینند و واقعیت های حاکم بر ایران را از نزدیک مورد قضاوت قرار دهند.

خبرنگار مجله پروفیل: در دستور کار مقامات رسمی ایران، برنامه در خصوص اختلافات با آمریکا پیرامون برنامه هسته ای ایران چگونه است؟ آیا طرف ایرانی در نظر دارد این اختلافات را رفع کند ویا تصمیم گرفته همین وضعیت سیاستهای خود را ادامه دهد؟

آقای سفیر: شما مطلعید ایران یک کشور متعهد به قانون و مقررات بین المللی است ویکی از کم نظیر ترین کشورها در اجرای تعهداتش نسبت به مقررات بین المللی است ، کشوری چون ایران که عضو NPT و عضو آژانس بین المللی انرژی اتمی است و تمام موسسات غنی سازی اش تحت نظارت آژانس می باشد. بیش از ۲۵ بار آژانس گزارش داده که هیچ انحرافی به سمت تسلیحات هسته ای ندارد و دوربین های آژانس آنجا حضور دارد. به مدت دو سال بازرسان از آنجا بازرسی ناگهانی نموده و پروتکل الحاقی اجرا شده است ایران اساسا راهبردش خلع سلاح اتمی برای همه ی جهان و برنامه ی صلح آمیز اتمی برای همه است. بر اساس این راهبرد ما در آخرین روندهایی که با گروه ۱+۵ داریم روند برد-برد را توصیه کردیم و تقریبا بعد از اجلاس استانبول گروه ۱+۵ با جمهوری اسلامی ایران آثار این منطق حاکم است که حقوق ایران باید به رسمیت شناخته شود و بعد از تضمین حقوق ایران می توان زمینه های دیگر را که موضوع نظارت و بازرسی ها هست را بطور تکمیلی می توان مورد توجه قرار داد. تصور می کنیم همان طور که در سه دور مذاکرات ژنو و بعد اجلاس ۱+۵ در استانبول رسیدیم در ژنو یک و دو و سه روندهایی که آنها تعقیب کردند یکی پس از دیگری روندهای تعدیل موضع گروه۱+۵ بود چرا یکبار بحث تعلیق غنی سازی را مطرح کردند؟ نتیجه نگرفتند و بعد گفتند فریز در مقابل فریز یعنی فریز تحریم ها در مقابل فریز غنی سازی ، باز هم نتیجه نگرفتند و سپس مذاکره در خصوص سوخت را در ارتباط با ایران داشتند که آن هم با تاخیر آنها مواجه شد و الان به جایی رسیدند که آمادگی دارند طرف ایرانی غنی سازی را داشته باشند و بعد موضوع ساز و کارهای مناسب برای نظام بازرسی ها را دنبال کنند. البته اکنون دوربین های آژانس بصورت زنده و فعال در کل موسسات غنی سازی ما هستند ، بازرسین به صورت نوبه ای براساس پادمان بازرسی می کنند . ۲۵ گزارش مبنی بر عدم انحراف تجهیزات هسته ای از سوی آژانس منتشر شده است. بنابر این ایران چون همواره شفاف و پاک بوده و نیتهایش نیز پاک می باشد و راهبردش هم همیشه مخالفت شدید با ترویج هرگونه سلاح هسته ای است. شما می دانید جزو دستورات دینی و دکترین نظام جمهوری اسلامی ایران است که سلاح اتمی حرام است و ما خود یکی از مبدعین و مبتکرین خلع سلاح جهانی هستیم .

در مجمع عمومی آقای دکتر احمدی نژاد ابداع گر این نقطه نظر بوده است. آمریکا بیش از ۵۰۰۰ کلاهک اتمی دارد. آقای دکتر احمد ی نژاد پیشنهاد دادند که سازو کاری در مجمع عمومی تعیین شود که کمیته نظارتی برای خلع سلاح این ۵۰۰۰ کلاهک اتمی تشکیل گردد.

خبرنگار مجله پروفیل: لطفا بگویید چشم انداز انتقال گاز ایران به اروپا چیست؟

آقای سفیر: مطلع هستید ما از ۱۷ درصد ذخایر گاز دنیا برخوردار هستیم و دومین کشور از نظر ذخایر گاز و سومین کشور به لحاظ منابع نفتی جهان می باشیم و همکاریهای گازی ما با کشورهای همسایه منطقه ای واروپایی دارای قراردادها و موافقت نامه هایی چند هستیم که این روند همچنان رو به گسترش است. ما قراردادهایی را با پاکستان ، عراق ، ترکیه ، ارمنستان ، ترکمنستان نهایی کردیم که جریان سوآپ و نقل و انتقال گاز و نفت و مشخصا گاز در این کشورها صورت پذیرد. با سوییس موافقت نامه ای را امضا کردیم و در نظرداریم که از طریق ترکیه ، عراق و سوریه به اروپا خط انتقال گاز داشته باشیم، پروژه خطوط ششم و نهم سراسری انتقال گاز درحال اجرا است که در شبکه های داخلی و خارجی ایران بتواند ظرفیت سوآپ گاز را افزایش دهد . تصور می کنیم با توجه به برنامه گسترده ای که جمهوری اسلامی ایران دارد و تقریبا فازها و پروژه های گازی ما در منطقه پارس جنوبی توسط پیمانکاران خارجی و داخلی قراردادهایش امضا و نهایی شده و تنها یک فاز باقی مانده که آن هم طرف چینی و هندی و دیگر طرفهای خارجی دردستور کار جاری خود دارند و مذاکره در جریان است .

در منطقه پارس جنوبی نیز شرکتهای دیگر خارجی می توانند پروژه هایی را بصورت کنسرسیوم ، تهاتری و یا پروژه مشترک داشته باشند . در این مناطق دیگر امکان عقد قراردادهای بیشتر نمی باشد چون تمام قراردادها منعقد شده ویا امضا شده است و تنها یک فاز دیگر باقی مانده است به همین دلیل فرصت بسیار طلایی این امکان برای طرفهای اوکراینی وجود دارد، ما تصور می کنیم که در این زمینه طرف اوکراینی هم فرصتهای خوبی می تواند داشته باشد. برای اینکه در ابعاد مختلف در حوزه انرژی با جمهوری اسلامی ایران مشارکت داشته باشد.

خبرنگار مجله پروفیل: درحال حاضر بین طرفهای ایرانی و اوکراینی فقط کلیات همکاریها در این زمینه مورد بررسی قرار گرفته یا پیشنهادات و پروژه های مشخصی برای پیشبرد روابط در زمینه نفت و گاز تعیین شده است؟

آقای سفیر: ما در دستور کار داریم که تعدادی از شرکتهای اوکراینی به زودی از منطقه پارس جنوبی بازدید کنند و از نزدیک امکانات پارس جنوبی را مورد بازدید قرار دهند و زمینه های همکاری مختلفی که در عرصه های گوناگون است به ویژه شرکتهایی که عمدتا شرکتهای خصوصی ایران هستند مورد تبادل نظر قرار دهند و تفاهمات خود را نهایی کنند. البته طرف اوکراینی باید در این زمینه تحرک بیشتری از خود نشان دهد و در شرایطی که دیگر کشورها دارند فرصتهای خود را نهایی می کنند فرصتهایی که فراهم شده را از دست ندهند چون امکانات بسیار متنوعی فراهم است که منافع خوبی را برای آنها در بر داشته باشد.

خبرنگار مجله پروفیل: چندی پیش اعلام شد که دو طرف مایل هستند قراردادی در زمینه ساخت مشترک هواپیمای آنتونوف ابراز داردند و به نظر شما چه زمانی این قرارداد به امضا می رسد و غیر از همکاریها در زمینه انرژی و هواپیما سازی در چه زمینه هایی دو کشور می توانند همکاریهای سودمند دو جانبه را داشته باشند؟

آقای سفیر: شما مطلع هستید همکاریهای ما در بخش صنایع هوایی از چند روز قبل شکل نگرفته است بلکه بیش از ۱۴ سال است که همکاریهای ما دراین بخش شکل گرفته و ما در این زمینه به عنوان دو کشوری که شریک راهبردی هم هستند قلمداد می شویم و روابطمان در صنایع هوایی با خون آغشته شده است چرا که ما چندین حادثه و رخداد کاری داشته ایم . یکی رخداد هواپیمای ۱۴۰ که بیش از ۳۵ نفر از خلبانان و اساتید اوکراینی به شهادت رسیدند که ما یادشان را گرامی می داریم و باز یک حادثه دیگر هم داشتیم که بیش از ۴ تن از خلبانان و استاد خلبانان ما هم در این حادثه به شهادت رسیدند . به هر حال در این زمینه خوشبختانه زیر ساختهای قوی بین دو کشور فراهم شده که تاکنون بیش از تقریبا ۲۰۰ میلیون دلار قرار دادهای اجرا شده بین دو کشور داریم و قراردادهای جدیدی نیز هم همانطور که جناب آقای کیوا رییس هواپیماسازی آنتونوف اعلام کردند در زمینه ی اجاره یا تولید هواپیمای ۱۴۸ و ۱۵۸ منعقد شده که ما امیدواریم طرف اوکراینی نسبت به تعهدات خود در زمان مناسب، زمینه ها و امکانات لازم را فراهم نماید. بحث صنایع هوایی الگوی خوبی است برای زمینه های دیگر . من اینجا باید تاسف خود را به دلیل تاخیر در برگزاری پنجمین کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور اعلام کنم که بیش از ۶ سال است کمیسیون های اقتصادی می بایست برگزارشوند و ظرفیت های جدید همکاریهای دو کشور را مورد بررسی قرار دهد . طرف ایرانی اعلام آمادگی کرده ولی ما هنوز از دلایل تاخیر طرف اوکراینی بی اطلاع هستیم. شاید دلایل آن تغییرات داخلی اوکراین باشد ولی ما هنوز در این زمینه نتوانستیم به قناعت منطقی نسبت به دلایل تاخیر این امر که می تواند منافع بزرگ فراروی دو کشور را از دست دهد به نفع دیگر بازیگران اقتصادی و کشورهای دیگر که می توانند فرصتها را به نفع خود رقم بزنند پیش خواهد رفت ؛

خبرنگار مجله پروفیل: به خاطر مصاحبه جالب و پر محتوا با جنابعالی بسیار متشکریم.

آقای سفیر: متشکرم ما مراودات منطقی با مجله شما داشتیم و امیدواریم که این روند اطلاع رسانی که بین دو طرف برقرار شده بتواند روشنگریهای بیشتری نسبت به مواضع و آخرین روندهای مسائل مورد علاقه دو طرف داشته باشد به طور نوبه ای ادامه پیدا کند.
آدینه ۱۳۸۹/۱۱/۰۸

برگرفته از (با اندکی‌ تغییر): www.iranembassy.com.ua